Categorías
Presentaciones de libros

Viernes 13 de mayo de 2022, 19 h. Presentación del libro “Las creadoras jamás imaginan mundos en los que ganan y otras ficciones. Ensayos sobre ecosistemas culturales sostenibles».

“Las creadoras jamás imaginan mundos en los que ganan, y otras ficciones” es una publicación colectiva que recoge una serie de textos y ensayos visuales que, a partir de la idea de la (in)sostenibilidad, reflexionan sobre la creación contemporánea en el País Vasco. Esta publicación se presenta como el segundo volumen de “Especulaciones sobre/para una producción artística sostenible”, que cuestionaba la reproducción de una serie de fórmulas previamente definidas para abordar la producción artística, en vez de atender las particularidades propias del contexto.

Los y las autoras invitadas a participar afrontaron la temática propuesta desde su experiencia en las diferentes áreas que conforman el proceso de producción: la creación, la mediación, la educación, la investigación, la historia, la crítica y la gestión del arte y la cultura, entre otras. De este modo, a través de las diferentes aportaciones cuestionaron, por una parte,
los modelos culturales importados y asumidos tácitamente en torno a la producción artística contemporánea y, por otro lado, se reflexionó sobre formatos que derivasen en una mejor preservación del ecosistema artístico local y su tejido de creadores.

En este primer volumen, participaron: Andrea Estankona Loroño, Ane Seijas Garzón, Arturo/Fito Rodríguez Bornaetxea, Maria Muriedas Diez, Haizea Barcenilla García, Igor Rezola Iztueta, Iker Fidalgo Alday, Raquel Asensi Blanco, Laura Díez García, Maria Ptqk, MawatreS (Juan Pablo Ordúñez) y Daniel Muñoz Rodríguez, Arantza Lauzirika Morea y Natxo Rodríguez Arkaute, y Ricardo Antón Troyas.

De cara a la presente publicación, la aseveración y título al mismo tiempo “La gente creadora jamás imagina mundos en los que gana… y otras ficciones” funciona como un oxímoron: la creación contemporánea ha sido absorbida por un sistema precario y precarizante en el que los y las artistas y agentes culturales han sido despojadas del control de su propia producción. El acelerado ritmo del capitalismo ha sido inoculado en el arte y la cultura, entorpeciendo, entre otros aspectos, su capacidad para crear mundos y modos de hacer en cultura, reales como ficticios, que deriven en un entorno más cuidado, amable y feminista, para quienes lo sostienen.

Artistas y agentes como Pablo Martínez Garrido, Concepción Elorza Ibáñez de Gauna, Irati Irulegi Otermin, Rubén Díaz de Corcuera, Camilo Torres Zorrilla, Ane Rodríguez Zaitegi, Raquel Asensi Blanco, Laura Siles Ceballos, Saioa Olmo Alonso, Janire Echebarria de Dios, Rakel Gómez Vázquez y MawatreS (Juan Pablo Ordúñez) han aceptado el reto de imaginar, especular, diseñar, crear… desde su experiencia profesional y personal vinculada a un entorno artístico-cultural específico, el del País Vasco, contextos posibles en los que los y las artistas y agentes culturales sean, como la vida, devueltas al centro.

Ambas publicaciones han sido editadas por Oihane Sánchez Duro, artista, investigadora y docente en la Facultad de Bellas Artes de la UPV/EHU, con el apoyo del Departamento de Cultura y Política Lingüística de Gobierno vasco (2020, 2021), y bajo el sello editorial Banizu Nizuke, editorial especializada en cultura contemporánea. Traducción de Danele Sarriugarte Mochales y diseño y maquetación de Pablo Martínez Garrido.


Sortzailkeak es dituzte inoiz irudikatzen nerek garaile suertatzen diren munduak, eta beste fikzio batzuk liburuaren aurkezpena.

Kultura ekosistema jasangarriei buruzko saiakerak.

“Sortzaileek ez dituzte inoiz irudikatzen berek garaile suertatzen diren munduak, eta beste fikzio batzuk” argitalpen kolektiboa da, eta hainbat testu eta saiakera bisualak biltzen ditu. Testu eta saiakuntza horiek, jasangarri(gaitza)tasunaren ideiatik abiatuta, Euskal Herriko sorkuntza garaikideari buruz hausnartzen dute. Argitalpen hau “Ekoizpen artistiko jasangarri bati buruzko/baterako espekulazioak” lanaren bigarren liburukia da. Lan horretan, arte-ekoizpenari ekiteko aurrez definitutako formula batzuen erreprodukzioa zalantzan jartzen zen, testuinguruaren berezitasunei erantzun beharrean.

Parte hartzera gonbidatutako egileek ekoizpen-prozesua osatzen duten arloetan zuten esperientziatik heldu zioten proposatutako gaiari: sorkuntza, bitartekaritza, hezkuntza, ikerketa, historia, kritika eta artearen eta kulturaren kudeaketa, besteak beste. Hartara, ekarpenen bidez, zalantzan jarri zituzten, alde batetik, arte-ekoizpen garaikidearen inguruan tazituki inportatu eta onartutako kultura-ereduak, eta, bestetik, tokiko arte-ekosistema eta haren sortzaileen ehuna hobeto zaintzeko formatuei buruzko hausnarketa egin zen.

Lehenengo liburukian parte hartu zuten: Andrea Estankona Loroño, Ane Seijas Garzón, Arturo/Fito Rodríguez Bornaetxea, Maria Muriedas Diez, Haizea Barcenilla García, Igor Rezola Iztueta, Iker Fidalgo Alday, Raquel Asensi Blanco, Laura Díez García, Maria Ptqk, MawatreS (Juan Pablo Ordúñez) y Daniel Muñoz Rodríguez, Arantza Lauzirika Morea y Natxo Rodríguez Arkaute, y Ricardo Antón Troyas. Argitalpen honi begira, “Sortzaileek ez dituzte inoiz irudikatzen berek garaile suertatzen diren munduak, eta beste fikzio batzuk” baieztapena eta izenburua aldi berean, oximoron bat bezala funtzionatzen du: sorkuntza garaikidea sistema prekarioak eta prekarizatzaileak xurgatu du, non artistak eta kultur eragileak beren produkzioaren kontroletik kendu baitira. Kapitalismoaren erritmo bizkorra inokulatu egin da artean eta kulturan, eta, besteak beste, oztopatu egiten du kulturan munduak eta egiteko moduak sortzeko gaitasuna, benetakoak nahiz fikziozkoak, ingurune zainduago, atseginago eta feministago batean oinarriturik.

Pablo Martínez Garrido, Concepción Elorza Ibáñez de Gauna, Irati Irulegi Otermin, Rubén Díaz de Corcuera, Camilo Torres Zorrilla, Ane Rodríguez Zaitegi, Raquel Asensi Blanco, Laura Siles Ceballos, Saioa Olmo Alonso, Janire Echebarria de Dios, Rakel Gómez Vázquez y MawatreS (Juan Pablo Ordúñez) artistek eta eragileek onartu egin dute beren esperientzia profesionaletik eta kultura-ingurune espezifiko bati lotutako esperientzia pertsonaletik abiatuta (Euskadikoa) balizko testuinguruak imajinatzea, hauei buruz espekulatzea, diseinatzea, eta sortzearen erronka, artista eta kultura-eragileak, bizitza bezala, zentrora itzuliak izan daitezen.

Bi argitalpenak Oihane Sánchez Duro artistak, ikertzaileak eta EHUko Arte Ederretako Fakultatean irakasleak argitaratu ditu, Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politika Sailaren laguntzarekin (2020, 2021), eta Banizu Nizuke argitaletxeak, kultura garaikidean espezializatuta dagoenak, eman ditu argitara. Danele Sarriugarte Mochalesen itzulpena eta Pablo Martínez Garridoren diseinua eta maketazioa.